Zmiany fizjologiczne w ciele ciężarnej kobiety są ogromne! Coraz częściej podkreśla się to, jak ważne jest dbanie o zęby w okresie oczekiwania na dziecko. Wzrastający poziom progesteronu i estrogenów sprawia, że ukrwienie dziąseł staje się większe i są one bardziej narażone na urazy. Zwiększa się też podatność na próchnicę i wiele innych chorób jamy ustnej. Z czego to wynika? Jak dbać o higienę, aby uniknąć kłopotów stomatologicznych w ciąży?
Czy ciąża szkodzi zębom?
Mitem, który do niedawna był szeroko rozpowszechniony, jest to, że dziecko “wysysa” z krwi matki minerały i witaminy, przez co ciąża negatywnie wpływa na stan zdrowia jamy ustnej przyszłej mamy. Jednak to stwierdzenie w żadnym stopniu nie jest prawdziwe. Możliwe jest pogorszenie się stanu zębów, jednak przyczyny tego stanu rzeczy są zupełnie inne.
- Zachcianki spożywcze – wiele kobiet w ciąży ma ochotę na niezdrową żywność. Potrzeba spożywania produktów o intensywnych smakach – takich, jak słodkie i kwaśne przekąski – sprawia, że w diecie często drastycznie wzrasta ilość składników negatywnie wpływających na szkliwo.
- Poranne mdłości – uszkodzenia szkliwa wywoływane są też przez poranne mdłości i wymioty. Z tego powodu zdecydowanie szybciej rozwija się próchnica, a zęby są bardziej podatne na uszkodzenia.
- Burza hormonalna – intensywne zmiany hormonalne modyfikują pH śliny. Z reguły przybiera ona gęstszą konsystencję, co bardzo przyspiesza osadzanie się płytki nazębnej.
- Problemy z higieną – zwiększone ukrwienie dziąseł stwarza problemy ze szczotkowaniem. Utrzymanie higieny staje się w związku z tym trudniejsze – główną przyczyną jest dyskomfort odczuwany podczas mycia zębów.
Leczenie stomatologiczne w ciąży – najważniejsze informacje
Wciąż powszechnie funkcjonuje mit mówiący o tym, że w ciąży nie można leczyć zębów. Jednak lekarze dentyści jednoznacznie wskazują, że nie ma ku temu praktycznie żadnych przeciwwskazań! Możliwe jest zarówno podawanie znieczuleń i antybiotyków. Obecnie dostępne są bowiem środki farmakologiczne, które nie zwiększają prawdopodobieństwa wystąpienia skurczów macicy i nie zagrażają prawidłowemu rozwojowi płodu. Większe ryzyko pojawienia się próchnicy i innych chorób jamy ustnej wskazuje na to, że w ciąży przynajmniej raz na 2 miesiące warto pojawić się w gabinecie dentysty. Z kolei planując zajście w ciążę, należy z wyprzedzeniem zadbać o dziąsła, pozbyć się ubytków i kamienia nazębnego.
Unikanie leczenia zębów w ciąży może prowadzić do osłabienia różnych narządów wewnętrznych. Z kolei choroby przyzębia nieleczone na etapie starania się o dziecko mogą nawet uniemożliwiać zapłodnienie komórki jajowej! Dzięki dbaniu o higienę jamy ustnej i regularnemu stawianiu się w gabinecie stomatologicznym można z łatwością zminimalizować ewentualne uszkodzenia zębów związane z ciążą.
Higiena jamy ustnej – podstawowe zasady
Higiena jamy ustnej to podstawa. Jest tak samo ważna, jak zdrowa dieta i dbanie o regularny sen na wygodnym materacu, takim jak Hilding Bora. Przede wszystkim, nie należy myć zębów bezpośrednio po jedzeniu (dotyczy to głównie słodyczy, ale nie tylko). Wówczas wszelkie szkodliwe substancje będą z łatwością wnikały do zębów i dziąseł, zwiększając prawdopodobieństwo pojawienia się próchnicy. Wyszczotkować zęby należy około 15 minut po spożyciu posiłku – wcześniej wystarczy przepłukanie jamy ustnej letnią wodą. Warto też zaopatrzyć się w szczoteczkę soniczną i dobrą pastę z fluorem.
Jednak mycie zębów to nie wszystko! Ogromne znaczenie ma stosowanie nici dentystycznej lub specjalnych, niewielkich szczoteczek przeznaczonych do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych. W celu doszczętnego eliminowania bakterii warto do codziennej rutyny włączyć też stosowanie płynu do higieny jamy ustnej. W ciąży należy też dbać o regenerację. Czas na wypoczynek i odpowiednia ilość czasu poświęconego na sen, w wygodnej sypialni wyposażonej w akcesoria wysokiej jakości – np. od marki http://www.hilding.pl/ – to podstawa! Wypoczęty organizm ma lepsze zdolności regeneracyjne, a sprawia to, że tkanki w jamie ustnej są bardziej odporne na uszkodzenia.
Próchnica, nadziąślak i zapalenie dziąseł – najpopularniejsze problemy
Jednym z najczęstszych schorzeń pojawiających się w ciąży w obrębie jamy ustnej jest tzw. ciążowe zapalenie dziąseł. Choć z reguły nie jest niebezpieczne, istnieje pewien procent kobiet, u których dochodzi do zaawansowanych uszkodzeń w obrębie przyzębia. Czasem powoduje to u dziecka niską wagę urodzeniową. Popularnym problemem są również nadziąślaki. Są to niewielki guzki, które są łagodne i w większości sytuacji nie ulegają zezłośliwieniu. Często znikają samoistnie, a jeśli nie – usuwa się je dopiero po porodzie. Jednak największy kłopot w ciąży stanowi próchnica. Warto pamiętać o tym, że infekcje mogą być niebezpieczne dla matki i dziecka, dlatego jak najszybciej należy zakładać wypełnienia, które w dzisiejszych czasach są w pełni bezinwazyjne i nie przenikają poza strukturę zęba.
Jakich zabiegów nie przeprowadza się w ciąży?
Istnieje szereg zabiegów, których dentyści nie wykonują u pacjentek w ciąży. Należą do nich przede wszystkim wszelkie procedury wymagające wcześniejszego wykonania zdjęcia rentgenowskiego. Promieniowanie może bowiem negatywnie wpłynąć na rozwój płodu – dotyczy to w szczególności pierwszego trymestru. Jedynie w ostateczności lekarze robią prześwietlenia paniom oczekującym na dziecko – do takich sytuacji można zaliczyć chociażby konieczność dokonania ekstrakcji ze względu na odczuwany przez pacjentkę ogromny ból.
W ciąży dziąsła są narażone na nadmierne krwawienie. Z reguły więc nie wymienia się wówczas koron, ani nie wykonuje skalingu. Nie jest praktykowane też wszczepianie implantów zębowych. Dość kontrowersyjną kwestią jest wybielanie zębów. Choć istnieją gabinety, w których się je wykonuje, z reguły jest to odradzane. Z zabiegami estetycznymi można bez problemu zaczekać do momentu narodzin.
Dbanie o higienę jamy ustnej w ciąży jest niezwykle istotne! Zaniedbania w tym zakresie wynikają przede wszystkim ze stereotypów, które są wciąż obecne w naszym społeczeństwie. Warto je publicznie obalać i popularyzować systematyczne odwiedzanie gabinetów stomatologicznych.
