Obgryzanie paznokci, inaczej onychofagia, to szkodliwy nawyk, z którym zmagają się zarówno dorośli, jak i dzieci. Okazuje się, że jest to problem o wiele bardziej złożony, niż mogłoby się nam wydawać. W rzeczywistości prowadzi nie tylko do nieestetycznego wyglądu dłoni, ale może także skutkować nieodwracalnymi zmianami w płytce paznokcia. Niekiedy przyczynia się również do przenoszenia niebezpiecznych drobnoustrojów. Skąd w zasadzie bierze się nawyk obgryzania paznokci i czy istnieje sposób na jego skuteczne zwalczenie?
Przyczyny obgryzania paznokci
Obgryzanie paznokci uznaje się za zaburzenie obsesyjno-kompulsywne, które najczęściej jest związane z odczuwaniem negatywnych emocji, takich jak stres czy złość. Jednak może być również działaniem 
celowym, prowadzącym ostatecznie do znacznego okaleczenia obszaru wokół płytek. Nawyk ten zazwyczaj wytwarza się już w latach dziecięcych, lecz większości osób udaje się z niego “wyrosnąć”. Jeśli obgryzanie paznokci nastąpiło po okresie dojrzewania, najbardziej oczywistą przyczyną wydają się być sytuacje stresowe. Jest wówczas sposobem na rozładowanie napięcia i odreagowanie trudnych emocji. Daje pewnego rodzaju poczucie ulgi oraz kontroli nad tokiem zdarzeń. Z drugiej strony obgryzanie paznokci może wiązać się z doświadczaniem nudy czy frustracji. Jest to kompulsywna czynność, nad którą trudno zapanować. Pomaga ona “zająć ręce” i radzić sobie z monotonnością. Poza tymi przykładami obgryzanie paznokci może wynikać z: problemów rodzinnych, zawodowych, społecznych, nadmiernej lękliwości, niskiej samooceny, wrażliwości czy nadmiernego pobudzenia.
Negatywne konsekwencje obgryzania paznokci
Skutki obgryzania paznokci mogą być naprawdę rozległe i dotykać nawet zdrowia jamy ustnej. W wyniku wywierania nacisku na zęby dochodzi do pęknięć oraz ścierania powierzchni zębów czy wykrzywienia górnych siekaczy. W takim przypadku szczęka może ulec dużemu zniekształceniu. Istnieje również ryzyko podrażnienia dziąseł i przeniesienia do jamy ustnej bakterii znajdujących się na naszych dłoniach, co w końcu skutkuje uciążliwymi infekcjami. Jednak najbardziej wyraźną konsekwencją obgryzania paznokci jest ich nieestetyczny wygląd. Płytka zmienia swój kształt, staje się znacznie krótsza, a do tego dochodzą uszkodzenie naskórka oraz powierzchowne rany. Warto wiedzieć, że onychofagia, która ciągnie się latami, może w końcu doprowadzić do oddzielenia się płytki od łożyska, a w skrajnych przypadkach do całkowitego utraty paznokcia i zaniku najdalszych kości palców. Z kolei bolesne rany na dłoniach zwiększają ryzyko zakażeń. Osoby obgryzające paznokcie, często posiadają podłużne, czarne zabarwienie płytki związane z mechanicznymi uszkodzeniami.
Świadomość problemu kluczem do jego zwalczenia
Jak zaprzestać obgryzania paznokci? Po pierwsze należy sobie uświadomić skalę swojego problemu. Warto notować momenty w ciągu dnia, kiedy ulegamy temu szkodliwemu nawykowi. W ten sposób możemy zidentyfikować ewentualne sytuacje stresowe lub nudę, stanowiącą źródło problemu. Jeśli udaje się nam łapać na tym, że obgryzamy paznokcie, wiedzmy, iż podjęliśmy pierwszy krok ku osiągnięciu celu. Świadomość swojego nawyku powinna nas również skłonić do poszukiwań alternatywnych metod radzenia sobie z negatywnymi emocjami (jeśli oczywiście są one przyczyną onychofagii).
Lakiery przeciw obgryzaniu paznokci
Wiele kobiet, ale nie tylko, za skuteczną technikę w walce z obgryzaniem paznokci uważa przeprowadzanie manicure. Jest to tzw. terapia awersyjna, której cel stanowi skojarzenie niepożądanego zachowania z negatywnym bodźcem – w tym przypadku z gorzkim smakiem lakieru czy naruszeniem estetycznego wyglądu dłoni. Decydując się na profesjonalny manicure, raczej ostatnim czego chcemy, to go zepsuć przez nieumyślne obgryzanie paznokci. W takim przypadku szkoda nam też zniszczyć lakier, skoro na wizytę u kosmetyczki wydaliśmy niemałą sumę pieniędzy. Poza tym istnieją takie produkty przeznaczone do manicure, których głównym celem jest właśnie zredukowanie problemu obgryzania paznokci. Wówczas każdorazowy kontakt paznokcia z ustami powoduje nieprzyjemne wrażenie smakowe. Z czasem więc udaje się nam oduczyć tego szkodliwego nawyku i nie ulegamy mu nawet wtedy, gdy w końcu pozbywamy się lakieru. Istnieją również produkty odbudowujące płytkę oraz chroniące ją przed uszkodzeniami mechanicznymi. Wzmocnione paznokcie są mniej podatne na łamanie, a ich estetyczny wygląd może stanowić dodatkową motywację do zwalczenia nawyku.
Skuteczne techniki radzenia sobie ze stresem
Być może warto poszukać innych sposobów radzenia sobie ze stresem, które nie wpływają na nasze zdrowie i wizerunek. Zamiast obgryzać paznokcie, wyposaż się w gadżety antystresowe, takie ja piłeczki i gniotki. Dobrze jest się skupić na faktycznym źródle negatywnych emocji. Pomocne będą również: techniki relaksacyjne, medytacja, ćwiczenia oddechowe lub joga. Do swojej rutyny warto też wprowadzić uspokajające zioła w postaci lekkich herbatek, np. melisę, rumianek czy walerianę. W ten sposób powinniśmy zmniejszyć częstotliwość kompulsywnych zachowań. Jeśli jednak żadna z tych metod nie przynosi nam ulgi, warto rozważyć wizytę u terapeuty, który ostatecznie dobierze odpowiednie leczenie farmaceutyczne.
Nie ma też tak skutecznego lekarstwa na stres jak zdrowy sen! Wypoczynek na komfortowym materacu ze strony https://fit4sleep.pl/ dopasowanym do naszych potrzeb może diametralnie wpłynąć na codzienne samopoczucie. W sklepach stacjonarnych w Tychy znajdziemy wysokiej jakości produkty sypialniane, które doskonale pogłębią sen.
Jak oduczyć dziecko obgryzani paznokci?
Obgryzanie paznokci to szczególnie kłopotliwy problem u dzieci, które nie są świadome swojego zachowania i którym trudno wytłumaczyć, że tego typu nawyk posiada negatywny wpływ na zdrowie. Co więc zrobić w takim wypadku? Warto zastosować tzw. wzmocnienie pozytywne polegające na nagradzaniu dziecka w momentach, gdy nie obgryza paznokci. Jako rodzice starajmy się też regularnie obcinać paznokcie swoich dzieci, aby nie dopuścić do sytuacji, w której są one zbyt długie i po prostu zaczynają przeszkadzać maluchowi. Skutecznym sposobem mogą być również specjalne płyny, które mają zniechęcać do wkładania palców do jamy ustnej. Działają one na podobnej zasadzie co lakiery do paznokci.
Walka z nawykiem obgryzania paznokci może być niestety czasochłonna, lecz powyższe metody powinny znacznie ułatwić to zadanie. Kluczem do sukcesu jest przede wszystkim zrozumienie swojego problemu oraz chęć jego wyeliminowania. Istotne może być także: dbanie o swoje zdrowie psychiczne, regularna pielęgnacja paznokci czy ostatecznie konsultacja z odpowiednim terapeutą.
Przeczytaj także: Sennik Szczur: Zrozumieć Tajemnice Twoich Snów
